Kudüs tarihi geçmişten günümüze detaylı bir biçimde incelendiğinde şöyle bir sonuç ortaya çıkmaktadır. İslam ümmeti Kudüs'e hadim olduğunda gücünün zirvesinde olmuş, ümmet zayıf düştüğünde ise Kudüs işgallere maruz kalmıştır. İslam ümmetinin ahvali Kudüs kıstası ile ölçülmüştür.
Kudüs tarihi, işgal dönemleri irdelendiğinde kutsal şehir Kudüs'ün geçen yüzyıldan beri süren işgali, ümmetin zayıflığının ve dağılmışlığının bir sonucudur. Bahsedildiği gibi Kudüs'ün yönetimini elinde bulundurmak gücün göstergesi olmuştur.
İslam ümmetinin güçlü olduğu her dönemde Kudüs, Müslümanların yönetimine girmiş; ümmetin zayıfladığı zamanlarda yabancılar bu şehre göz dikmişlerdir. Kutsal şehir eskiden olduğu gibi günümüzde de pek çok kimsenin arzuyla sahip olmak istediği bir yerdir.
Tarih boyunca şehri Romalılar işgal etmiş, sonra Hz. Ömer zamanında Müslümanlar şehri fethetmişler, İslam ümmetinin zayıflamasıyla Haçlılar şehri iki asır boyunca işgal etmişlerdir. Ardından Müslümanlar güçlerini tazelemişler ve büyük komutan Selahaddin Eyyübi, Müslüman kuvvetlerini toplamayı ve onlarda cihat ruhunu canlandırmayı başarmış ve Kudüs'ü Haçlıların elinden kurtarmıştır. Kudüs şehrine eski azametini, güzelliğini iade etmiş ve şan ve şeref sembolü olan minberi Mescid-i Aksa'ya getirmiştir.
Eğer İslam ümmeti Kur'an'a ve Hz. Peygamber'in sünnetine yeniden bağlanıp birliğini sağlar ve dirliğini elde edebilirse; inanıyoruz ki, Kudüs ve Mescid'i Aksa tekrar ve onurlu günlerine dönecektir.
*Kudüs Tarihi / Dr. Musa İsmail Basit - Dr. Hamza Zib Mustafa - Dr. Gassan Musa Muhibiş - Dr. Said Süleyman Kik / Nida Yayınları / 3. Baskı 2018 / 192 sayfa